کم خونی به علت زایمان های متعدد

[shahini]

خانم 43 ساله‌اي هستم که به خاطر زايمان‌هاي پشت سر هم به کم‌خوني دچار شده‌ام. دو سوال از شما داشتم: اول اينکه اين قرص‌هاي تجويزشده را بايد تا کي ادامه داد و آيا تا آخر عمر بايد همچنان آنها را خورد يا نه؟ دوم اينکه، چرا شما به عنوان یک سایت مردمي به همه توصيه نمي‌کنيد براي پيشگيري از کم‌خوني، قرص يا مکمل آهن بخورند. مگر ضرري دارد؟

[دکتر سید حمید سجاد]

اگر شما تحت نظر پزشک متخصصي هستيد و براي‌تان دارو تجويز کرده‌اند بايد طبق صلاحديد او روند درمان را ادامه دهيد و کار اساسي براي کم‌خوني فقرآهن، تشخيص آن و سپس درمان به موقع است. معمولا براي خاتمه درمان ما دو کار انجام مي‌دهيم: اول مي‌بينيم که حداکثر آهن (Hem) خون شما چه‌قدر است و تا زماني قرص را ادامه مي‌دهيم که مي‌بينيم Hem از آن عدد بالاتر نمي‌رود. حتي در اين صورت نيز تا 6 ماه بعد جهت ذخيره آهن در مغز استخوان و کبد ادامه مصرف قرص را تجويز مي‌کنيم. اگر ذخيره آهن شما تامين نشود امکان دارد دوباره کم‌خون شويد. راه ديگري که برخي همکاران انجام مي‌دهند تا توصيه به قطع مصرف داور درماني در کم‌خوني کنند، انجام آزمايش بررسي ميزان پروتئين خاصي است که آهن در خون ما به آنها وصل مي‌شوند، به خصوص اندازه‌گيري فريتين و اگر اين فاکتور مهم در حد طبيعي باشد، مصرف دارو براي درمان کم‌خوني را قطع مي‌کنيم. در مورد قسمت دوم سوال شما بايد قاعده کلي را عرض کنم. ما فقط به دو گروه اجازه مي‌دهيم جهت پيشگيري از کمبود آهن، داروهاي مکمل آهن بخورند و بقيه افرادي که در اين دو گروه نيستند نبايد به غير از تغذيه صحيح و اصولي، مکمل آهن بخورند زيرا امکان دارد روي مشکل اصلي که باعث به وجود آمدن کمبود آهن در آنها شده است سرپوش گذاشته شود. همه خانم‌ها و آقاياني که 45 سال به بالا دارند و با کمبود آهن در آزمايش ساده چکاپ خون (CBC) مواجه‌اند بايد با متخصص مشورت کنند و بررسي شوند. کمبود آهن در اين افراد شايد به دليل مشکل در دفع غيرطبيعي آهن باشد. (مثلا خون‌ريزي‌هاي خاصي از دستگاه گوارش) به همين دليل ما هرگز به مردم نمي‌گوييم جز مصرف مرتب گوشت و ديگر منابع داراي آهن، اقدام ديگري انجام دهند. البته کافي است بدانيد چه غذاهايي جذب آهن غذاي شما را بالا مي‌برد (ويتامين C و مرکبات را پس از خوردن گوشت استفاده کنيد) و چه مواد غذايي آن را مي‌کاهد (چاي و ترکيبات کافئين) شما جزو آن دو گروه قرار داشتيد و بايد از ماه سوم بارداري تا سه ماه بعد از زايمان براي پيشگيري از کمبود‌ آهن، علاوه بر رژيم داراي آهن، مکمل مصرف مي‌کرديد. گاهي از سه ماه قبل از بارداري نيز توصيه مي‌کنيم مکمل بخورند. گروه دوم نيز بچه‌ها از سه و 4 ماهگي تا يک سال و اندي هستند که بايد علاوه بر شير مادر قطره آهن بخورند تا بتوانند موقع غذا خوردن و دريافت غذاي حاوي آهن از کمبود آن جلوگيري نمايند. اگر شما بعد از هر بارداري نسبت به آهن خون خود دقت مي‌کرديد و بررسي لازم مي‌شديد، امروز با اين مشکل مواجه نبوديد.